Interesa duten kontsultak

Atmosferan substantzia kutsatzaile anitzak aurki daitezke.  Normalean iturri gorpuzkeragatik bereizten dira, iturritik bertatik igortzen diren  lehen mailako kutsatzaileak izena emanez, eta erreakzio kimikoetatik sortuz atmosferan eratzen direnei bigarren mailakoak deitzen zaie. 

Ohiko eran, aireko kutsatzaile kontzentrazioa mg/m3-ak edo µg/m3 bezalako unitateetan adierazten da edo batzuetan milioiko parteetan (milioiko partea).

Ondoren substantzia kutsatzaile nagusiak adierazten dira, bere iturriak eta bere efekturen bat ere bai. 

Etenaldiko partikulak: partikulak solidoak edo likidoak dira eta airean etenda daude.  Bereizi ohi da partikula finen (1µm baino gutxiago) artean eta lodien (1µm baino gehiago) artean.

SO2 sufre dioxidoa: petrolioetako eta ikatzetako errekuntzan igortzen da. Oxigenoarekin harremanetan sartzen denean  azido sulfurikoa osa dezake. 

Nitrogeno-oxidoak (NOx): konposatu-sail bat da (oxido nitrikoa, nitrogeno dioxidoa eta oxidoso nitrosoa, batez ere ibilgailu-errekuntza motorretatik datozenak, nahiz eta iturri industrialetatik datorren emisioak ere egon. Euri aktiboa eragin dezakete eta gainera oxido nitrosoa da berotegi-efektuko gas boteretsu bat. 

Karbono monoxidoa (KO): edozein gorpuzkeraren errekuntzagatik gertatzen da. Iturri nagusia motorrerako ibilgailuetako ihes-hodiak dira. Atmosfera-n oxigenoarekin  oxidatzen da eta berotegi-efektuko gasik garrantzitsuena eragiten du.

Ozonoa (O3): ozonoa, atmosferako zona altuetan erradiazio ultramoreetatik babesten duen geruza eratzen du, geruza baxu hori da eguzki-argiaren aurreko beste konposatu batzuetatik aurrera erreakzio kimikoen bitartez eratzen den bigarren mailako kutsatzailea. 

Konposatu organikoak: talde oso desberdina da, bi kategoria nagusiz hitz egiten da: kutsatzaile organiko erdilurrunkorrak (SOC-a) eta kutsatzaile organiko lurrunkorrak (COV-a).

Metal astunak: merkurioak, nikelak, berunak, selenioak, banadioak eta zinkak, artsenikoa, kadmioa, kromoa eta kobrea eta  halakoak dira. Haiek gehienek partikula finetara elkartuz doaz, ikatzeko eta beste erregai batzuen neurri txikiagoan errekuntzatik datoz.

Aurrezki Akzio  eta Espainiaren (E4-etako)  Eraginkortasun Energetikoko Planaren arabera merkataritza-erabilera, irakaskuntzari, administrari, kulturalari, aisia, bizitegi-publikoari eta pertsona-garraioko eraikin pribatu guztiak, hurrengo balioetara mugatu behar dira: 

Uda: 26ºC-etako edo gehiagoko tenperatura eta 45en eta % 60ren arteko hezetasun erlatiboa.

Negua: 21ºC-etako Tenperatura edo gutxiago eta 45en eta % 50en arteko hezetasun erlatiboa.

Balio hauek lortzeko klimatizazioan eraginkortasun energetikoa hobetzeko neurri batzuk jartzea eskatzen da, adibidez, kaletik sarbidearekiko dituzten eraikinak eta lokalek ateak ixteko sistema izan dezatela  etengabe ireki egon daitezela horrela galera energetikoak saihestuz. 

Basauri-ko etxeetan sortutako hondarretako bilketarako edukiontzi mugikorra da.

Hurrengo hondarrak baimenduta daude:

•    Tamaina handiko material informatikoa
•    Fluoreszenteak
•    Argiteria aparatu ez fluoreszenteak (harizpi-bonbillak izan ezik)
•    Elektrodomestiko txikiak, jostailu elektriko eta elektronikoak
•    Karter olioa
•    Etxeko olio begelata
•    Herbizidak eta intsektizidak
•    Bateriak eta metatzaileak/
•    Mugikorrak (eta bere kargatzaile)
•    Inprimagailu-kartutxoak
•    CD-ak/DVD-ak
•    Jostailuak

Mugikorra da ekopuntu-aren kokapena astero aldatzen delako, udal guztiatik bira dadila ideiarekin.

Gaur egun bada papera erosteko bide bikain bat:

% 100ean birziklatua den papera eta batere klororik gabeko papera.

Ezaugarri horiez gain, paperak beste baldintza batzuk ere izan beharko ditu; hala nola, zuritasunari dagokionez, % 70etik gorakoa izan beharko du ISO ISO 2470:1999 edo horren baliokide baten arabera. Iraunkortasunak 100 urtetik gorakoa izan beharko du ISO 5630- 1:1991 arauaren, DIN 6738:1999 [LDK 24-85] arau alemaniarraren edo horien baliokide baten arabera eta inprimatzeko edo fotokopiatzeko teknikoki egokia izan behar du, esaterako Europako EN 12281:2003 arauaren edo horren baliokide den arauren baten egokitasun teknikoa izan behar ditu.

Paperak Aingeru Urdina ekoetiketa izanez gero egiazta litezke irizpide horiek. Badira paperarentzako beste ekoetiketa batzuk ere; hala nola, Europako Ekoetiketa Ekologikoa edo Beltxarga Zuria. Horiek papera zuritzeko prozesuan ez dela kloro gasik erabiltzen egiaztatzen dute, ez dute egiaztatzen paperak batere klororik ez izatea. TCF paperak badu kloroa, esaterako.

Produktuaren beraren (edozein produkturen) erosketarako ingurumen irizpideez gain, mota honetako ingurumen irizpide gehiago sartu behar lirateke; esaterako, ontzietan eta bilgarrietan eta ziurtatu behar genuke, gainera, ahal den heinean, sortzen diren hondakinak behar bezala kudeatzen direla.

Ontzi eta bilgarriak ahal dela material bakarrekoak izan daitezen ahalegina egin behar da, horrela, ondoren errazago kudeatzeko. Ahalik eta portzentaje handienean material birziklatuz eginak izatea komeni da. Hondakinak kudeatzeari dagokionez, paperaren kasuan, mota honetako hondakinak behar bezala bereizten direla eta papera birziklatzera bideratutako edukiontzi urdinera botatzen direla ziurtatu behar da.

UNE 150.301:2003 arauak UNE-EN ISO 14001:2004 eta UNE-EN ISO 9001:2000 arauen egitura bera du. Beraz, bateragarria da bi arau horiekin eta, hortaz, enpresak arau horiek lehendik ezarrita baditu, askoz errazagoa da ziurtagiria lortzeko prozesua. Eskakizun nagusiak bat datoz kalitate eta ingurumen arauei dagozkienez, baina kasu honetan produktua diseinatzeko prozesuari erreparatzen zaio gehien, eta ez enpresaren kudeaketa orokorrari (kalitatea) edo ingurumen kudeaketari (ingurumena).

UNE 150.301:2003 arauaren helburua diseinu eta garapen prozesuaren ingurumen kudeaketa zuzen egiteko oinarriak ezartzea da. Lan horiez arduratzen diren langileak prozesuak UNE-EN ISO 9001:2000 arauaren eskakizunetan oinarrituta kudeatzen ohituak egoten dira eta UNE-EN-ISO 14001:2004 arauan ezarritako ingurumen oinarria kontuan hartuta kudeatzen ohituak daudenak ere gero eta gehiago dira. Ondorioz, langile horiei zuzenean eragiten dien eragiketan kontrolatzearen inguruko kontu guztiek dute kalitate eta ingurumen arauen egitura eta terminologia bera. Hala, 150.301 arauak diseinu eta garapen prozesu guztien ingurumen irizpideak sartzeko bidea ematen du.

Dena den, UNE 150.301:2003 araua kudeaketa sistema independente gisa dago definituta eta modu autonomoan ezartzeko eta funtzionatzeko diseinatua dago. Horregatik, arau hau bakarrik ezar daiteke, beste inolako kudeaketa sistemen barruan sartu beharrik gabe.

Are gehiago, badira enpresak UNE-EN ISO 14001:2004 eta UNE-EN ISO 9001:2000 arauak ezarri gabe izanagatik ere, UNE 150.301:2003 araua ezarri eta ziurtagiria lortu dutenak.

Uribarri BHI barnean, airearen kalitatea neurtzeko estazio bat kokatzen da, hemen, SO2, NO, O3, NO2, PM10 kontzentrazio mailak biltzen dira egunero; hezetasuna, tenperatura, erradiazioa, haizearen abiadura eta norabidea  eta presio atmosferikoa bezalako datu klimatikoak jasoz.

Hurrengo estekan, aipaturiko estazioak bilduriko azken datuak ikus daitezke:

http://www1.euskadi.net/vima_ai_vigilancia/estaciones.apl?CodZona=@BJNVN&CodEst=BASAUR&lenguaje=C&mashoras=0

Aurreko estekan behaturiko datuen interpretazio egokia egiteko,  eta muga-balioekin konparatu ahal izateko klikatu hurrengo esteka:

http://www.ingurumena.ejgv.euskadi.net/r49-3614/es/contenidos/informacion/red_calida_aire_capv/es_975/indice_calidad_c.html

Osanet

http://www.osanet.euskadi.net/r85-20460/es/contenidos/informacion/sanidad_ambiental/es_1249/aguas_informacion_ciudadanos_c.html

Aldez aurretik zerbitzu honi dagozkion tasak ordainduta, (AEMET) Estatuko Meteorologia Agentziara jo behar duzu esandako datuak eskatzeko.

AEMET agentziak daukan web orrialdean prestazio meteorologikoen eskabide-orriak agertzen dira, eta hauetan datu pertsonalak, nahi dituzun datuak, eskatutakoa zuri bidaltzeko formatu aukeratua, eta datuak ziurtaturik behar dituzun ala ez adierazi beharrekoak dira. Zure kasuan, aseguru-agentziara bidali behar dituzunez, kreditatuak egotea egokiena da.

Eskabidea Lurralde-ordezkaritza bakoitzean desberdina denez, honako lotura honetan probintzia hautatu behar duzu: 

http://www.aemet.es/es/servicios/tasas

Epe motzera datu guztiak bidaliko dizkizute etxera.

Gailu elektriko edo elektronikoa da pila eta baterien bidez, edo sare elektrikora konektatuz funtzionatzen duen edozein gailu. Ezaugarri hauek dituen gailu batek erabilgarri izaten uzten duenean RAEE (Gailu Elektriko edo Elektronikoen Hondakina) izendapena  duen hondakina bihurtzen da.

Informazio gehiago eskuratzeko hurrengo web orria kontsultatu dezakezu: www.ofiraee.es

Gailu elektriko eta elektronikoen hondakinak kudeatzeko Plataformaren arabera, gailu elektriko eta elektronikoen hondakinak sailkatzen dituzten hamar kategoria ezberdin daude:

• Etxetresna handiak: hozkailuak, garbigailuak, berogailuak, aire girotuko gailuak, labeak, beroa sortzen duten plaka elektrikoak, sukaldeak, mikrouhin-labeak.
• Etxetresna txikiak: xurgagailuak, frijigailuak, txigorgailuak, lisaburdinak, ilea mozteko makinak, josteko gailuak, balantzak.
• Informatika eta telekomunikazioetarako tresneria: edozein ordenagailu mota, inprimagailuak, kopiagailuak, faxak, telefonoak, kalkulagailuak.
• Kontsumoko gailu elektronikoak: irratiak, telebistak, bideokamerak, musika-gailuak
• Argiztatzerako gailuak: edozein motatako lanparak.
• Tresna elektriko eta elektronikoak: zulatzaileak, zerrak, zulatzeko tresnak, belarra mozteko makinak…
• Jostailuak eta kirol-tresneria elektronikoa: tren elektrikoak, kontsolak, bideojokoak, txanpon-makinak, osagai elektronikoak dituen kirol-materiala.
• Gailu medikoak: Kardiologia, medikuntza nuklearra, analizatzaileak.
• Zainketa eta kontrolerako tresnak: ke-detektagailuak, termostatoak, neurketarako gailuak.
• Salketa-makinak: edarietakoak, botiletakoak, produktu solidoetakoak, dirukoak

Ibilgailuen musika-aparatuak eta hozketa-ekipoak kanpoan geratzen dira.

Nekazaritza-lursailen Informazio Geografikorako Sistema (SIGPAC), lurralde nazionalaren nekazaritza-errealitatea islatzen duten satelite-irudiz osaturiko erregistro geografikoa da.

NPK-PAC-aren ( Nekazaritza Politika Komunaren) laguntzak kontrolatzeko eta lursailaren gaineko kontrol administratiboak errazteko asmoarekin garatu da.

Lursailaren partzela zehatz baten irudia ikusi behar baduzu, Ingurumen Ministerioak sortu duen hurrengo estekan klikatu: http://www.mapa.es/es/sig/pags/sigpac/intro.htm#art2, ondoren kontsulta burutu nahi duzun Komunitate Erkidegoa aukeratu behar duzu, eta partzela dagoen eremu zehatza bilatu.

Sistemak proposatzen dizkizun tresnen bidez partzela zehatz baten azala kalkulatu dezakezu, baita partzela batean dagoen zuhaitz kopurua edo honen koordenatu zehatzak. Gainera, partzela zehatz bat hautatzean,  azalarekin erlazionaturiko laguntza-eskabideekiko sostengu-krokisa eskuratu dezakezu, non partzelaren identifikazio-datuak, ortoargazkia, gainezarritako partzelarioa eta partzelari buruzko datu garrantzitsuenak lor daitekeen.

Benetan ama laguntza emateko txitari hurbiltzen ez bazaio, honelako animaliak onartzen dituen edozein elkartetara eraman behar duzu.

Bitartean,  zozotxoa txioka eta txioka eritzen bada, bi ordutatik bi ordutara uretan bustita dagoen katu-pentsua eman behar zaio; dena dela, halako pentsurik izaten ez baduzu, uretan bustita dagoen haragi txikitua ere jan dezake; hori bai, ez iezaiozu urik eman!, INOIZ ere ez.

Zozotxoa geratzea erabakitzen baduzu, habia-hegazti bat denez ( gurasoenekiko independenteak direnak), hazkuntza oso zail egiten da, zaintza ugari behar baititu. Dena dela, txita zurtz batekin zer egin jakiteko, SEObirdlife elkarteak daukan honako Web gunea kontsulta dezakezu: www.seo.org.

Madrilgo Erkidegoan biziz gero, Brinzal izeneko elkarte bat existitzen da. Gaueko harraparien errekuperatzerako zentro bat da, baina baira hegazti mota hauek ere onartzen ditu.

Richard Schirrmann Gazte-Aterpetxearen instalazioen barnean kokatzen da, Madrilgo Casa de Campon. Nola heldu dezakezun ikusteko, begiratu hurrengo esteka http://brinzal.org/contenidos-extra/localizacion-de-brinzal/, elkarte hau bera ezin delako jasotzeko mugitu.

92/75/CE Zuzendaritzaren arabera, efizientzia energetikoko 7mota eta kolore-letrako hainbat kodigo definitzen dira. Hau kontuan hartuta, efizienteenak diren ekipoek kolore berdea eta A letra izango dituzte, eta efizientzia gutxien daukaten ekipoek kolore gorria eta G letra.

Etxetresna elektrikoko familia bakoitzak etiketa propioa eduki arren, esandako efizientzia eta kodigo guztiak berberak dira guztietarako. Modu honetan, ekipo hauen gaitasunak honakoak izan daitezke:

Iturria: IDAE
Hotzeko etxetresna elektrikoen kasuan (hozkailuak, izozkailua eta konbinatuak), eta aurreko eskeman ikusten denez,   A+ eta A++ klaseak gehitzeko goitik bi lerro gehituko dira, kontsumo erlatibo are txikoagoa  erakusten dutenak.

Kontuan hartu behar da efizientzia klaseak etxetresna elektrikoko kategoria berberekin eta funtzio berberak edo berdintsuak egiten dituzten ekipoekin baino ez direla erkatzen. Letra batek, eskalan A letratik behera egin ahala, aurreko letraren aldean energiaren %12 gehiago gutxi gorabehera kontsumitzen du. Hala, adibidez, A klaseko garbigailu batek, C klaseko prestazio berberak izaten dituen garbigailuaren aldean, energiaren %38  gutxiago arte kontsumitzen du, eta D klaseko garbigailuaren aldean, energiaren %58 gutxiago arte kontsumitzen du.

CNAE-a Jarduera Ekonomikoen Sailkapen Nazionala da eta burutu ahal diren jarduera ekonomiko bakoitzari kode bat esleitzen dio.

Orokorrean, kode hau (5 digitu izan ohi dituena) formulario eta inprimaki ofizial edo enpresa-mailako askotan erabiltzen da.

CNAE-ren bidez, burutzen ari zaren jarduerari dagokion kodea ezagutzeko aukera daukazu.

Bere erabilera erraz samarra da, beharrezkoa da sailkapen maila ezberdinetan sakontzea,  zure jarduerari dagokion deskribapenari heldu arte.

Adibide moduan, CNAEren lau kategoria ezberdinak, honako hauek dira:

• A TALDEA: Nekazaritza, abeltzaintza, basogintza eta arrantza.
• B TALDEA: Atzerakuntzazko industriak.
• C TALDEA: Manufakturazko industria.
• D TALTEA: Energi elektrikoa, gas, lurrun eta aire girotuaren horniketa.

Kategoriak U Talde arte jarraitzen dira.

Talde bakoitzean sakontzeko eta jarduera kodea jaso ahal izateko klikatu hurrengo estekan: http://www.cnae.com.es

ISO 14001 norma ezartzeko orduan zerbait alde batera uzteari dagokionez, garrantzitsuena da normak azaltzen duenaren arabera  SGMA sistema ezartzea. Honetaz gain, enpresari dagokion legeria identifikatzeaz aparte, ISO 14001 normak  adierazten dituen gainerako puntuak ere garatu behar dira ziurtagiri-auditorian   berrespenik eza ez agertzeko; esaterako, ingurumen politika, kontrol operazionala, etab. Azken finean, enpresari dagokion legeriaren identifikazioa normaren ardatz nagusia da. Horretarako, ingurumenaren gaineko legislazioaren analisi osoa egin behar duzue, hau da, ingurumenari inpaktu zuzenak edo zeharkakoak eragin diezazkioketen enpresaren prozesuak ikusi behar dira, normaren arauak banan-banan begiratuz gero, enpresak gauzatu behar dituen betebehar guztiak  jakiteko. Modu honetan, azkenean, legezko betekizunak garatuko dira. Dena dela, zenbat eta prozedura bakunagoa, orduan eta analisi zehaztugabeagoa gauzatuko da. Garrantzitsua ere bada, aurreko betekizunak egiteaz gain, legislazioaren aldizkako eguneratze-sistema bat edukitzea, arau berriak agertzen badira edo indarrean daudenak aldatuz gero, betebehar desberdinak ager baitaitezke.

Bukatzeko, REACH europar norma fabrikatzaileei eta substantzia-inportatzaileei zuzen­duta dago. Norma honen eremutik kanpo dauden hondakineni  ez zaie aplikatzen.

Estatuko Meteorologia Agentziak daukan  web orrian udalerriko iragarpenetarako atal bat dago, eta bertan 7 egunetarako datu meteorologiko nagusiak kontsulta daitezke. Hona hemen aipatutako web orria:
http://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/localidades/

Kontsultan aipatutako hondakinak etxeetan erabiltzen direnak bezalakoak badira, hiri-hondakintzat hartzen dira; horren ondorioz,  hondakin-kopurua handiegia ez bada, ecoembes sinbolo daukaten hori koloreko zabor-edukiontzietan bota daitezke.

SIGAUS sistemak daukan  http://www.sigaus.es web orrialdean, “kudeatzaileak” atalaren barruan, datu-base bat aurki daiteke, eta bertan eremu geografikoko kudeatzaile baimenduen bilaketa egin. Kudeatzaile hauek hondakin-sistema integratuaren barruko bilketa egiten dute.

ISO 14001 norma ziurtatzeko enpresan Ingurumen Gestio Sistema bat ezarri behar da. Gestio-sistemaren prozedura hau enpresan dauden barneko baliabideen bidez  edo kontsultoretza baten laguntzaren bidez garatu daiteke. Ingurumen Gestio Sistema (SGA) zuzen ezartzeko honako pausuak egin beharrekoak dira:

• Enpresaren egoeraren diagnostikoa: legislazioa, ingurumen-aspektuak, jarduerak dauzkan inpaktuak, etab.
• Estrategiaren definizioa.
• Enpresak daukan ingurumenaren gaineko politika; hau da, ingurumena babesteko orduan enpresaren benetako intentzioez eta printzipioez aitorpen publikoa eta formala.
• Enpresan dagoen organizazioa eta pertsonaleko langile bakoitzak dauzkan ingurumen-funtzioak ezartzea.
• Ingurumen Gestio Sistemak (SGA) behar duen dokumentazioa biltzea eta lantzea.
• Organizazioaren akatsak ebaluatzea.
• Xede eta helburuen ezarpena.
• Gestio Plana eratzea eta Ingurumen Gestio Manuala ezartzea: manualak enpresan Ingurumen politika nola aplikatzen den azaltzen du eta enpresan dauden arlo edo departamentuen erantzukizunak jasotzen ditu.
• Kontrol Operazionalaren prozeduraren ezarpen-garatzea. Helburua da jarduerak/instalazioak  xedatutako eran garatzea/gestionatzea.
• Erregistro-jarduerak eta dokumentazioa ezartzea.
• (SGA) Ingurumen Gestio Sistemen ikuskaritzak ( barnekoak eta kanpokoak).
• Zuzendaritzak egindako ikuskaritza.
• Hartu diren emaitzekin toxenen ezarpena. Helburua da Ingurumen Gestio Sistema (SGA) ebaluatzea eta indartzea, etorkizunerako gero eta estrategia, helburuak, xedeak… hobeak definitzeko.

Azkenean, Informazio Geografikoko Sistema (GIS) ezarri eta gero, AENOR edo SGS bezalako ikuskatzaile batera jo behar da, ISO-14001 norma-ziurtagiria lortzeko.

Instalazio honetan, lehenik esekidurazko materiak eta substantzia koloidalak ezabatzea, eta, azkenean, disolbatutako substantziak desagertzea lortzen da. Hau gauzatzeko ur zikinak zenbait tratamendu fisiko, kimiko edota biologiko konbinatu hartzen ditu

 Ur garbia naturarengandik hartzen dugu. Geroago, hainbat lekutan: industrietan, etxeetan, bide publikoan, etab., eta hainbat funtziotarako: arropa garbitzeko, harrikoak egiteko, urreztatzeko, dutxatzeko, etab., erabili eta gero, ura zikintzen da. Beti ere ura baldintza onenean egotea nahi badugu,  naturara itzuli baino lehen garbitu beharra dugu.  Horrexegatik existitzen dira araztegiak, ur zikina garbitzeko, hain zuzen ere.

Ibai-ibilgu batera tratamendurik  gabeko hondakin-urak isurtzen badira, hurrengo efektu hauek eragiten dira:

• Esekidurazko solidoak metatzea.
• Kiratsen eraketa.
• Konposatu kimiko toxikoek eragindako kontaminazioa.
• Oxigeno disolbatuaren kontsumoa handitzea.
• Eutrofizazioa handitzen da.
• Mikroorganismo patogenoak gehiagotzen dira.
• Etab.

Hondakin-urak tratatzeko instalazioaren funtzionamendua honako hau da:

Hondakin-ura estolderiara isurtzen da eta, kolektore-sistema baten zehar,  hondakin-urak tratatzeko instalaziora iristen da.

Tratamendua sartzeko ponpaketa egiten hasten da, prozedura honetan, ura  altuerarik egokienera bultzarazten da  instalazioan instalazioko zirkulazioa eragiteko.

Arbastu-sareta batuek zikinkeria solidoena harrapatzen dute: larriena arbastu izenekoa da. Bahe txikiago batzuekin prozedura berbera egiten da, xehen arbastu izenekoa osatzen dutenak.
Aurretratamenduaren hurrengo fasean harea kentzeko eta koipe-gabetzeko prozedura mekanikoak egiten dira, eta  hareak hondoratzean eta koipeak  urgaineratzean delako aurretratamendua bukatzen da.  Kontaminazio industrialak handiak badira, substantzia kimiko koagulagarriak gehitzen dira flokulazioa eragiteko eta esekidurazko materiaren dekantazioari laguntzeko.

Hurrengo prozesuan detritoak, esekidurazko materiaz osatuta daudenak, dekantagailu primarioan eta  baliabide fisikoen bidez, bereizten dira. Helburua  da lohi primarioak hondoan pilatzea. Gainerako karga kutsatzailea bide biologikoen bitartez ezabatzen da, hainbat bakteria, hala disolbatuak nola esekidurazkoak, materia organikoarekin elikatzen baitira. Azken prozesu hau egiteko oxigenoa daukan erreaktore biologiko batez baliatzen dira.

Dekantazioaren bitartez, erreaktorean eratutako solidoak  dekantagailu sekundarioaren hondoan pilatzen dira, uretatik bereiziz  (lohi sekundarioak).
Prozedura bukatu da eta ura garbituta naturara bueltatzen da zikloa jarraitzeko.

NAM/304/202 Ordenan dagoen europar hondakin-txostena kontuan hartuta, eta “inprimatze-tinta Ekoiztean, Formulatzean, Banatzean eta Erabiltzean eragindako Hondakinak (FFDU)” deitutakoaren 0803 atalean sailkatuta dagoenaren arabera, Kartutxoek tinta-hondarretan substantzia arriskutsuren bat daukaten ala ez jakin behar dugu zaborrontzira botatzeko orduan. 

Etxe-kartutxo konbentzionalek, orokorrean, ez daukate substantzia arriskutsurik, baina, ezarritako inolako  kategoriatan sartzen ez direnez, ez dira ohiko zabor-edukiontzian bota behar. Kartutxoak, plastikozkoak izan arren, Plastikozko zaborrontziaren bidez ezin dira ezabatu tintaren hondar likidoak dauzkatelako. Egokiena puntu garbi batera eramatea da, bertan hartu eta birziklatuko dituztelako; hori bai, kontuan hartu ez dela handiegia eramaten diren kartutxo-kopurua.

Nabarmendu daiteke ere, kasu askotan, fabrikatzaileak birziklapen-sistema bat daukala:

Samsung: http://www.samsung.com/printer/recycle/

HP: http://h41111.www4.hp.com/globalcitizenship/es/es/environment/recycle/index.html

Dell: http://support.dell.com/support/topics/topic.aspx/la/shared/support/recycle/es/recycle? c=mx&l=es&s=gen

Canon: http://www.canon.es/About_Us/About_Canon/Environmental_Activities/Index_Cartridge_Recycling.asp

Lexmark: http://www.lexmark.es/lexmark/sequentialem/home/0,6959,256618_1231652852_5343 60652_es,00.html

Epson: http://www.epson.es/recogida_reciclaje/index.htm

Zaborrontzi horian bakarrik hiru motatako enbase sartu daitezke:

Plastikozko enbaseak, besteak beste hurrengoak: freskagarrikoak, ur mineralekoak, detergentekoak, leungarrikoak, denda-poltsak,  kortxozko edota porexpanezko bandejak, jogurt-ontziak, etab.
Metalezko enbaseak, besteak beste hurrengoak: freskagarri-bote eta latak, garagardokoak, kontserbakoak, aluminiozko bandejak, etab.
Brick- motako enbaseak: esnekoak, zukukoak, sopakoak eta janari-enbaseak: azukrekoak, lekalekoak, etab.

Ogi-poltsak,  paperez eta plastikoz egindakoak badira ere.

Zabor-edukiontzi berdean bakarrik beira-enbasek sartuko dira: ardo, cava eta likore botilak, lurrin-flaskoak, kontserbak gordetzeko beira-poteak, adibidez mermeladakoak, etab. Hurrengo hauek guztiak ezin dira bota: fluoreszenteak, bonbillak, ispiluak, edalontziak, platerak, hautsontzi apurtuak… Luminariak erosi diren dendara edo puntu garbi batera eraman daitezke.

Urdin koloreko zabor-edukiontzian kartoizko enbaseak ongi tolestuak sartu daitezke; hau da, kartoizko kutxa-mota guztiak (gosaltzeko zerealekoak, gailetakoak, zapatakoak, janari prestatukoak), baita papera, orriak, egunkariak, aldizkariak, koadernoak… ere.

Gris koloreko zabor-edukiontzian hondakin organikoak ezabatzen dira.

Informazio zehatzagoa jakiteko, www.ecoembes.com web gunean, “birziklatzen ikasi” atalean, sar zaitezke eta bertan hondakin-motako, materialeko eta edukitzen duen produktuko bilaketa-tresna bat aurkituko duzu.  

Pilak hondakin arriskutsuak dira kutsatzeko gaitasun handia dutelako, izan ere, merkurio eta kadmio bezalako metal gogorrak dituzte. Kontuan izan behar da botoizko pila batek 1000 litro ur kutsatzeko merkurioa duela. Hori dela eta, kalean egokitutako bilketa-puntuetan , zentro publikoetan eta produktu hauek edo antzekoak saltzen dituzten establezimenduetan entregatu behar dira

Haien konposaketa dela eta, sendagaiak gure osasunerako eta ekosistemarako arrisku eragile bat dira, beraz, gure farmazian dagoen SIGRE gunera eraman behar ditugu, hauek dohainik jasoko dira.

SIGRE sendagaien ontzien bilketa selektiboko sistema da, Espainiako farmazia-industria martxan jarri duena farmazien eta distribuzioaren parte-hartzearekin batera. Honen bidez, hiritarrak hutsik dauden edo sendagai-hondarrak dituzten  ontzietaz libratu daitezke, baita haien etxeetan dituzten iraungitako sendagaietaz.

SIGRE guneetan hurrengo produktuak utzi ditzakegu:

• Bukaturik dauden sendagai-hondarrak dituzten ontziak.
• Sendagaien ontzi hutsak, haien kutxa eta prospektuarekin.
• Iraungita edo egoera txarrean dauden sendagaiak.

Eraikuntza-lanetan sorturiko hormigoi-hondakinen kontrolik gabeko isurketarekin bukatzeko asmotan ( saneamendu-sare edo ur-lasterretara), ohikoena, era egokian seinaleztaturiko hormigoiko upelen garbiketa-guneak instalatzea da,betiere  gainazaleko uretatik zein ur horniketa- edo saneamendu-sareetatik urrun egongo direnak. Gune hauek aurreikusitako isurketak duen bolumenaren neurrietako lursailean  hondeaturiko urmael batean eraikiko dira; baita 0,5 metro gehiagoko sakonera eduki dezakete ere, ondoren burutu daitezkeen berriztapenak errazteko asmotan (polietileno xafla batekin iragaiteko aukera ere badago). Gune bigunak eta idorrak banatzen saiatuko dira, azken hauek garbi berreskuratu daitezen, eta etenaldian dauden gune bigunetan hormigoi nahasketa berriak egiteko ur arrea erabiltzeko.

Upelen Garbiketan baliaturiko ura bideen ureztatzerako erabil daiteke, betiere ur hau kalitate onekoa izan behar dela kontuan hartuz. Horretarako, erabili ahal diren teknika ezberdinak existitzen dira:

Lehenengoa, bideen ureztatzea aurrera eramango duen kamioiaren zama-tutuan,  partikulen iragazki bat instalatzea da.

Bigarrena, dekantaziorako urmaelen erabileran datza. Era honetan, partikula meheen dekantazioa emango da ura urmael batetik bestera joanaraztean. Prozesu honen bitartez, partikulak lehenengo, bigarren edo hirugarren urmaelaren hondoan konfinaturik geratuko dira (zenbat eta dekantaziorako urmael gehiago egon, hainbat eta altuagoa izango da uraren arazketa maila).

Hirugarren neurria sektorean liderrak diren enpresek erabiltzen dutena da, FCC, Hympsa, etab. bezalakoak. Aipaturiko erakundeek ur mota hauek birziklatzeko arazketa-sistema berri bat ipini dute haien hormigoi lanketarako instalazioetan. Honen helburua, ura kamioien garbiketarako edo bideen ureztatzerako berrerabili ahal izatea da (eta modu honetan ibilgailu astunen zirkulazioak sorturiko hautsaren ugaritzea ekidingo da, nagusiki).  Arazketa-sistema honek tamaina txikiko partikulen bilketarako iragazki baten bidez funtzionatzen du. Era honetan, uretan soberan zeuden materialak garbituko dira, kamioien garbiketa prozesua hobetuz. Iragazki hau erabili ezean, partikulak ibilgailuko karrozeriaren metalean itsatsirik geratuko lirateke eta ondoren azidoarekin garbitu beharko ziratekeen.

Iragazki mota honen banatzailearen datuak honako hauek dira:
Arazketa-Guneak, Gaztambide kalea, 32. Madril. Telefonoa: 915436676. Kontakturako persona: Joaquín Sanchez.